آسیب های ستون فقرات
ستون فقرات وظیفه‌ی حمایت از تمامی بخش‌های بدن را برعهده دارد، بنابراین تصور اینکه روزانه تحت فشارهای زیادی قرار می‌گیرد، دشوار نخواهد بود. با این توصیف برخی از مشکلاتی که با گذشت زمان برای ستون فقرات پیش می‌آیند، کاملا طبیعی است. در این میان برخی افراد به علت شرایط زندگیشان مجبور می‌شوند تا فشار بیشتری را بر ستون فقرات خود تحمل کنند، مانند ورزشکاران و کسانی که شغلشان نیاز به انجام کارهای فیزیکی سنگینی دارد.
اما باید بدانید که حتی پشت میز کار کردن هم میتواند به ستون فقرات شما آسیب برساند. از طرفی برخی بیماری‌ها نیز می‌توانند عملکرد طبیعی ستون فقرات را تحت تاثیر قرار دهند؛ مانند: تورم دیسک، سندرم مفاصل بین مهره‌ای (مفاصل فاست)، بیرون زدگی دیسک، آسیب‌های حاد نخاعی (میلوپاتی)، سندرم مفصل ساکروایلیاک، انحراف ستون فقرات (اسکولیوز) و پیچ‌خوردگی و کشیدگی عضلات در ستون فقرات.
برای آشنایی با هرکدام از این عارضه‌ها، میتوانید مقالات زیر را مطالعه کنید:
- تورم دیسک
- بیرون زدگی دیسک
- سندرم مفاصل فاست
- میلوپاتی
- سندرم مفصل ساکروایلیاک
- اسکولیوز
- پیچ‌خوردگی و کشیدگی عضلات در ستون فقرات
نگاهی کلی به دلایل بروز کمر درد و گردن درد
درد کمر و گردن، مسأله‌ای نیست که الزاماً مجبور باشید آن را تحمل نموده و با آن زندگی کنید. زیرا ممکن است بتوانید برای کاهش درد خود اقداماتی انجام دهید. اگر دردتان با فعالیت‌های روزانه‌ی شما مثل: دراز کشیدن در تخت‌خواب یا برخاستن از آن، دوش گرفتن و یا بستن بندهای کفشتان تداخل دارد، به این معنی است که زمان آن فرا رسیده تا به دنبال راهی برای درمان آن باشید. این تنها پزشکتان است که میتواند مناسب‌ترین گزینه‌ی درمانی را به شما پیشنهاد نماید.
کمردرد
کمردرد، دردی است که در ستون فقرات کمری رخ می‌دهد. این نوع درد را می‌توان به طور کلی به 2 دسته تقسیم کرد:
- درد مکانیکی (Mechanical Pain)
- درد حاصل از فشار (Compressive Pain)
درد مکانیکی
درد مکانیکی، کشیدگی عضلات کمر نیز نامیده می‌شود؛ زیرا با حرکت یا مکانیک ستون فقرات در ارتباط است. در ستون فقرات، مجموعه‌ای از عضلات و رباط‌ها وظیفه‌ی نگه داشتن مهره‌ها در کنار هم را برعهده دارند. این عضلات، بر اثر کشش بیش از حد دچار کشیدگی عضلانی می‌شوند که نتیجه‌ی آن پارگی بافت‌های عضلانی است. به این ترتیب، عضلات تضعیف شده و ممکن است نتوانند تعادل ستون فقرات را حفظ نموده و مهره‌ها را در کنار هم نگه دارند و درنتیجه‌ی آن شما دچار کمردرد خواهید شد.
بنابراین هرچه بیشتر به کمر خود فشار وارد کنید، درد بیشتری را احساس خواهید کرد. از طرفی به دلیل وجود ریشه‌های عصبی در ستون فقرات، کشیدگی عضلات میتواند علاوه بر درد کمر در سایر نواحی دیگر بدن نیز ایجاد درد نمایند.
درد حاصل از فشار
این نوع درد، به دلیل تحریک و یا وارد شدن فشار به نخاع و ریشه‌های عصبی‌ای که از ستون فقرات خارج می‌شوند، بوجود می‌آید. به طور مثال اگر یک دیسک بین مهره‌ای دچار بیرون زدگی شده و به مجرای نخاعی فشار وارد کند، میتواند منجر به بروز مشکلاتی در ریشه‌های عصبی نیز شود که معمولا با علائمی مانند: درد، بی‌حسی و ضعف در عضلاتی که توسط آن ریشه‌ی عصبی، عصب‌دهی می‌شوند همراه است.
چه دلایلی منجر به بروز کمردرد می‌شوند؟
کمردرد می تواند نتیجه‌ی یکسری مشکلات در ستون فقرات باشد، مانند:
- آرتروز (Arthritis)
- سندروم مفاصل فاست (Facet Joints Syndrome)
- ریشه‌ی عصبی تحت فشار یا رادیکولوپاتی (Radiculopathy/Pinched Nerve)
- آسیب دیدگی و یا تحت فشار قرار گرفتن عصب سیاتیک (Sciatica)
- تنگی مجرای نخاعی (Stenosis)
- فرسودگی دیسک‌های بین مهره‌ای بر اثر کهولت سن (Degenerative Disc Disease)
- دیسک متورم (Bulging Disc)
- دیسک بیرون زده (Herniated Disc)
- بی‌ثباتی سگمنتال در کمر (Segmental Lumbar Instability – زمانی که گستره‌ی حرکتی بین دو مهره در ستون فقرات بیش از حد طبیعی میباشد)
در ورزشکاران به علت فعالیت‌های فیزیکی که دارند، خطر آسیب زدن به ستون فقرات بیشتر است زیرا در ورزش‌هایی مانند: اسکی، بسکتبال، فوتبال، ژیمناستیک، دو، گلف و یا تنیس، به دلیل وارد شدن ضربه، فشار، خم شدن، چرخیدن و اصابت بدنی، امکان آسیب‌دیدگی بیشتر است.
کمردرد با چه علائمی همراه است؟
علائم کمردرد بسته به دلیل بروز آن، متفاوت‌اند و شامل موارد زیر می‌شوند:
- اسپاسم، گرفتگی و خشکی عضلات
- احساس درد، مور مور شدن، بی‌حسی یا ضعف در پا
- درد و سفتی که به مرور زمان بدتر شده و بیش از 3 تا 6 ماه به طول بیانجامد
گردن‌درد
مه روزه، گردن شما در معرض فشارهای مکرر و جزئی قرار می‌گیرد. این فشارها ممکن است در ابتدا باعث درد نشوند اما براثر تکرار، سرانجام منجر به تخریب ستون فقرات گردنی خواهند شد که خود دلیل گردن‌درد میباشد.
نقش پزشک در درمان گردن‌درد، پیدا کردن عوامل اصلی درد است. وی همچنین به منظور جلوگیری از مزمن شدن یک گردن‌درد معمولی، به شما راهکارهایی برای کاهش سرعت فرآیند تخریب ستون فقرات گردنی و پیشگیری از صدمات آتی، را آموزش خواهد داد؛ زیرا برای گردن‌درد‌های مزمن، ممکن است امکان بهبودی سریع و کاملی وجود نداشته باشد.
چه دلایلی منجر به بروز گردن‌درد می‌شوند؟
موارد زیر، دلایل رایج گردن‌درد میباشند:
- فرسودگی دیسک با گذشت زمان (Degenerative Disc Disease)
- کشیدگی عضلات (Muscle Strain)
- آرتروز (Arthritis)
- ریشه عصبی تحت فشار یا رادیکولوپاتی (Radiculopathy/Pinched Nerve)
- بیرون‌زدگی دیسک (Herniated Disc)
- تشکیل زائده‌های استخوانی (Bone Spurs)
- تنگی مجرای ستون فقرات (Stenosis)
- آسیب‌های حاد نخاعی یا میلوپاتی (Myelopathy)
گردن‌درد با چه علائمی همراه است؟
عمومی‌ترین علائم گردن‌درد شامل موارد زیر هستند:
- گردن‌درد
- سردرد
- درد در شانه، بازو و دست
- کاهش گستره‌ی حرکتی گردن
- بی‌حسی، ضعف، کند شدن حرکات غیرارادی (Reflexes) در بازوها، دست‌ها، پاها و یا کف پا
- مشکلاتی در راه رفتن، مانند کشیده شدن پا روی زمین در حین راه رفتن، به علت انقباض و سفت شدن عضلات (Spastic Gait)
- ضعف عضلات پا
گزینه های درمانی
روند درمان عارضه‌های مربوط به ستون فقرات چگونه است؟
روند درمان عارضه‌های مربوط به ستون فقرات با روش‌های بدون نیاز به جراحی مانند استفاده از کمربندهای طبی شروع شده و به درمان‌های کم‌تهاجمی و تهاجمی مانند تزریق در نواحی آسیب‌دیده و انجام جراحی ستون فقرات می‌رسد. اما در هر صورت، پزشک شیوه‌ی درمانی برای هر بیمار را متناسب با اصل مشکل و عامل ایجاد کننده‌ی آن انتخاب می‌کند. به علاوه فاکتورهایی مانند سن و وضعیت کلی سلامت هم در انتخاب شیوه‌ی درمانی تاثیرگذار هستند.
استفاده از کمربندهای طبی (Brace)
اگر تشخیص داده شود که ستون فقرات شما دچار مشکل شده یا تغییر شکل پیدا کرده است، پزشک ابتدا امکان بهبود عارضه‌ی شما را با استفاده از گردن‌بند یا کمربند طبی بررسی خواهد نمود. این محصولات طبی به شما کمک می‌کنند تا بدون بکارگیری روش‌های تهاجمی، بهبود یابید و یا از دچار شدن به سایر عارضه‌های مربوط به ستون فقرات در آینده پیشگیری کنید. استفاده از این محصولات طبی در رود بهبود عارضه‌های ستون فقرات، معمول و فراگیر میباشد.
کمربندهای طبیِ به دلایل متفاوتی تجویز می‌شوند از جمله:
- کنترل درد
- کاهش احتمال آسیب دیدگی در آینده
- بهبود ناحیه‌ی دچار مشکل
- جبران‌سازی ضعف عضلات
- جلوگیری از پیشرفت انحراف ستون فقرات
- محدود سازی گستره‌ی حرکاتی که به ستون فقرات فشار اضافی وارد ساخته و سبب درد می‌شوند
البته این کمربندها دلایل کاربرد دیگری نیز دارند. یکی از این دلایل، برپایه‌ی عملکرد این کمربندها مانند پدهای گرمایی میباشد؛ به صورتی که پوست کمر را ایزوله ساخته و سبب گرم نگه داشتن ستون فقرات کمری می‌شوند که نتیجه‌ی آن کاهش درد است. دیگر اینکه کمربندهای طبی با افزایش فشار، پشتیبانی هیدرولیکی (Hydraulic Support) برای ستون فقرات فراهم می‌آورند.
تزریق در ستون فقرات
برای تشخیص و درمان اکثر دردهای مزمن کمری، پزشکان انجام تزریق در ستون فقرات را تجویز می‌کنند. این کار در درجه‌ی اول به منظور پی بردن به علت اصلی درد انجام می‌گیرد اما گاهی اوقات با هدف درمان نیز بکار برده می‌شود. این دو روش را به ترتیب “تزریق تشخیصی” و “تزریق درمانی” می‌نامند. به عبارتی اگر با انجام تزریق در ناحیه‌ای از ستون فقرات، درد آن ناحیه تسکین یابد، می‌توان گفت که مشکل از همین قسمت بوده (تزریق تشخیصی) و از طرفی هم در نتیجه‌ی تسکین درد، نوعی بهبودی موقتی نیز حاصل می‌شود (تزریق درمانی).
داروهای تزریقی
در اکثر تزریقات ستون فقرات، نوعی داروی بی‌حسی موضعی به نام لیدوکائین (Lidocaine/Xylocaine) به نقطه‌ی مورد نظر تزریق می‌شود. لیدوکائین به سرعت تاثیرات خود را نشان می‌دهد اما پس از حدود دو ساعت آثار آن از بین میروند. به همین دلیل استفاده از این دارو بیشتر جنبه‌ی تشخیصی دارد تا درمانی.
بوپیواکائین (Bupivacaine/Marcaine) نوع دیگری از داروهای بی‌حسی است که در این زمینه مورد استفاده قرار می‌گیرد. مدت زمانی که طول میکشد تا این دارو اثر کند بیشتر بوده اما تاثیر آن ماندگارتر است.
کورتیزون نوعی داروی استروئیدی ضد التهاب قوی است که معمولاً آن را همراه با داروهای بی‌حسی و به منظور کاهش التهاب ناحیه‌ی مورد نظر تزریق می‌کنند. آثار کورتیزون برای مدت طولانی باقی میمانند.
آماده‌سازی پیش از انجام تزریق
پیش از انجام تزریق، احتمالاً از بیمار خواسته می‌شود تا برای پر کردن یک فرم و پاسخ به تعدادی سوال زودتر در محل حاضر شود. همچنین ممکن است از بیمار خواسته شود تا مدتی قبل از انجام تزریق از خوردن یا آشامیدن پرهیز کند؛ زیرا این کار احتمال ایجاد حالت تهوع به دلیل حساسیت دارویی را کاهش می‌دهد.
حالت تهوع، حالت ناخوشایندی است و اگر در شرایطی که دچار ضعف شده‌اید یا نمی‌توانید حرکت کنید بر اثر حالت تهوع مقداری غذا یا نوشیدنی وارد ریه‌هایتان شود، مشکلاتی جدی را میتواند به همراه داشته باشد. خالی بودن معده به منظور احتیاط بوده و توسط اکثر پزشکان توصیه می‌شود.
ملاحظات پیش از انجام تزریق
در صورت نیاز درباره‌ی موضوعات زیر را با پزشک خود صحبت کنید:
- اگر به صورت مداوم از داروهای ضد انعقاد خون مانند آسپرین یا داروهای ضد التهاب فاقد استروئید (NSAIDs) استفاده می‌کنید، احتمال دارد که دچار خونریزی شوید بنابراین انجام تزریق برای شما انتخاب خوبی نخواهد بود.
- لیستی از حساسیت‌ها و آلرژی‌هایی که درگیر آنها هستید را در اختیار پزشک قرار دهید.
- بیمارانی که به طور مثال مبتلا به دیابت میلتوس (Diabetes Mellitus) هستند، پس از تزریق کورتیزون ممکن است که دچار افزایش قند خون شوند.
- افرادی که بیماری‌هایی از جمله: نارسایی احتقانی قلبی، نارسایی کلیوی، فشارخون، و یا هرگونه بیماری قلبی قابل توجه دیگری دارند، چند روز پس از انجام تزریق ممکن است دچار مشکلاتی به علت تجمع آب و الکترولیت‌های بدن شوند.
انواع مختلف تزریق در ستون فقرات وجود دارد که پزشکان بسته به نوع درد و محل آن، نوع خاصی را برای هر بیمار تجویز می‌کنند. در ادامه به بررسی انواع تزریق در ستون فقرات می‌پردازیم.
تزریق اپیدورال استروئید (ESI-Epidural Steroid Injection)
تزریق اپیدورال استروئید از انواع معمول تزریقات ستون فقرات است که به تسکین کمردرد و گردن‌درد کمک می‌کند. فضای اپیدورال به فضای بین پوشش نخاع (که به آن غشائ دورال گویند) و مجرای ستون فقرات (که نخاع از آن عبور کرده و در تمام طول ستون فقرات کشیده شده است)، گفته می‌شود. داروهای تزریق شده در ناحیه‌ی اپیدورال به راحتی در اطراف محل تزریق پخش شده، ریشه‌های عصبی و مفاصل فاست موجود در آن محل را در بر می‌گیرند.
شیوه‌های مختلفی برای انجام تزریق اپیدورال وجود دارد که عبارتند از:
انسداد کودال (Caudal Block)
روشی برای انجام تزریق اپیدورال استروئید میباشد که از طریق فضای ساکرال (فضایی بین ستون فقرات کمری و استخوان خاجی) انجام می‌شود. این نوع تزریق معمولاً اعصابی که در ناحیه‌ی انتهایی ستون فقرات قرار گرفته‌اند (ناحیه‌ی خاجی) را تحت تاثیر قرار می‌دهد. به این اعصاب، کودا اکوینا (Cauda Equina) گفته می‌شود. یکی از فواید این نوع تزریق، کاهش احتمال پاره شدن غشاء نخاع است.
ترانس لومبار (Translumbar)
ترانس لومبار، معمول‌ترین روش برای انجام تزریق اپیدورال استروئید است. این تزریق با قرار دادن سوزن بین زائده‌ی خاری دو مهره از ستون فقرات صورت می‌گیرد. شما برجستگی حاصل از این زائده‌های خاری را میتوانید با لمس ستون فقرات خود از روی پوست حس کنید.
ترانس فورامینال (Transforaminal)
این روش، نوع تشخیصی از تزریق اپیدورال استروئید میباشد که اطراف یک ریشه‌ی عصبی و معمولا هم در گردن انجام می‌گیرد. فورامینال (Foraminae)، فضایی در ساختار بدنه‌ی استخوانی مهره میباشد که ریشه‌های عصبی از آنجا خارج شده و به اندام‌ها میروند. با تزریق دارو در اطراف یک ریشه‌ی عصبی، پزشک میتواند تشخیص دهد که آیا این عصب، عامل مشکل‌زا میباشد یا خیر.
تزریق در مفاصل فاست
از این نوع تزریق، زمانیکه مفاصل فاست دچار مشکل شده باشند، برای یافتن محل دقیق درد و تسکین آن استفاده می‌شود. این مفاصل در هر دو سمت مهره‌ها قرار گرفته، آنها را به هم وصل نموده و سبب انعطاف‌پذیری ستون فقرات می‌شوند.بهترین راه برای تشخیص سندرم مفاصل فاست، تزریق در این مفاصل است.
جالب است بدانید که ممکن است مفاصلی که در تصاویر ایکس ری، غیر طبیعی به نظر می‌رسند در حقیقت مشکلی نداشته و در عوض مفاصلی که سالم به نظر می‌رسند عامل اصلی درد شما باشند. اگر انجام تزریق در مفصل فاست مورد نظر، باعث کاهش درد شد، پزشک به این نتیجه خواهد رسید که همان مفصل عامل مشکل زا است. از طرفی، تزریق دارو، التهاب حاصل از آرتروز و فرسودگی مفصل در اثر گذر زمان را نیز از بین می‌برد.
در این نوع تزریق، این نکته اهمیت دارد که تزریق دقیقاً در مفصل فاست مورد نظر صورت گیرد. بنابراین پزشک ممکن است برای بالا بردن دقت تزریق، از روش فلوئوروسکوپی کمک بگیرد. فلوئوروسکوپ ابزاری است که به کمک پرتوهای ایکس، تصاویری را از فضای داخلی ستون فقرات گرفته و بر روی مانیتور نمایش می‌دهد. پزشک به کمک این تصاویر از محل سوزن اطلاع پیدا نموده و حتی میتواند برای بالا بردن دقت، بزرگنمایی تصویر را نیز بالا ببرد.
تزریق در مفاصل فاست به دو روش صورت می‌گیرد:
- داخل مفصلی (Intra-articular)
مستقیماً داخل مفصل مورد نظر انجام می‌شود. درد را تسکین داده و التهاب را کاهش می‌دهد.
- انسداد عصبی (Nerve Block)
از طریق مسدود کردن اعصاب در مفصل مورد نظر، می‌توان تشخیص داد که آیا این مفصل منشاء درد میباشد یا خیر.
تزریق در قطعات (Hardware Injections)
اگر در گذشته تحت جراحیِ ستون فقرات قرار گرفته‌اید و قطعاتی فلزی مانند پیچ و میله در ستون فقرات شما کار گذاشته شده است ولی اکنون دچار درد شده‌اید، پزشک در مرحله‌ی اول به منظور یافتن عامل درد، این قطعات فلزی را بررسی می‌کند. منظور از “تزریق در قطعات”، تزریق دارو در کنار قطعه‌ی فلزی کار گذاشته شده در ستون فقرات میباشد. اگر با انجام تزریق، دردتان به طور موقتی برطرف شد، نشان دهنده‌ی آن است که قطعه‌ی کار گذاشته شده عامل اصلی درد بوده است.
تزریق در مفاصل ساکروایلیاک (SI Joint Injection)
درد در مفاصل ساکروایلیاک معمولاً با درد در ستون فقرات کمری اشتباه گرفته می‌شود. مفاصل ساکروایلیاک، بین استخوان خاجی ستون فقرات و استخوان لگن قرار گرفته‌اند. گاهی تزریق دارو در این مفاصل به پزشک کمک می‌کند تا بررسی کند که آیا این مفاصل منشاء درد هستند یا خیر. درصورتی که این مفاصل به عنوان منشاء درد تشخیص داده شوند، پزشک پیش از اینکه سوزن را از محل خارج سازد، مقداری کورتیزون هم به منظور از بین بردن التهاب ناشی از آرتروز، تزریق می‌کند.
در نتیجه‌ی این تزریق درد شما به طور موقتی به مدت چند هفته یا چند ماه تسکین می‌یابد. بنابراین تزریق در مفاصل ساکروایلیاک، هم برای تشخیص و هم برای درمان کاربرد دارد. در این نوع تزریق نیز به منظور بالا بردن دقت، معمولاً به کمک فلوئوروسکوپ یا سی‌تی اسکن تزریق را انجام می‌دهند.
تزریق در اندام‌های تحتانی (Differential Lower Extremity Injections)
تزریق در نواحی خاصی از اندام‌های تحتانی، میتواند در تشخیص منشاء درد به پزشک کمک کند. گاهی علائم دردهای مربوط به مشکلات ستون فقرات و ریشه‌های عصبی آن، شبیه به علائمی است که مربوط به مشکلات سایر قسمت‌های بدن میباشد. به همین دلیل گاهی تشخیص اینکه منشأ درد از مشکلی در ستون فقرات است یا خیر دشوار می‌شود. در چنین شرایطی، پزشک به مفاصل اندام‌های تحتانی از جمله مفصل زانو یا مفصل ران دارو تزریق می‌کند. پس از انجام تزریق اگر درد تسکین یافت به این معنا است که مشکل از این مفاصل است نه ستون فقرات.
انجام این تزریقات چه خطرات احتمالی را در پی خواهد داشت؟
به طور کلی، وقتی فرد در شرایط خاص پزشکی قرار داشته باشد، پزشکان انجام تزریق در ستون فقرات را ایمن نمی‌دانند. به عنوان مثال، اگر زمینه‌ی خونریزی شدید دارید و یا از داروهای ضد انعقاد خون استفاده می‌کنید، انجام این گونه تزریقات برای شما انتخاب مناسبی نخواهد بود. پزشک ممکن است از شما بخواهد تا مصرف هرگونه دارویی، از جمله آسپرین یا ایبوپروفن را از پنج روز قبل از انجام تزریق، متوقف کنید؛ زیرا این داروها مانع لخته شدن خون شده و می‌توانند حین انجام تزریق مشکل ایجاد کنند.
بنابراین پیش از انجام تزریق، لیستی از تمامی داروهای مصرفی خود را در اختیار پزشک قرار دهید. اگر دچار عفونت‌های محلی یا سیستمیک (کل بدن) هستید، انجام تزریق در ستون فقرات، شما را در معرض خطر پخش شدن عفونت در ستون فقرات و ایجاد مننژیت (تورم غشاء پوشاننده‌ی نخاع) قرار می‌دهد. بنابراین اگر در هر قسمتی از بدنتان زخم، جوش یا دانه‌ی عفونی وجود دارد، حتماً با پزشک خود در میان بگذارید.
به طور کلی، انجام تزریق در ستون فقرات، یک گزینه‌ی درمانی انتخابی بوده و به بیمارانی که هیچ کدام از شرایط تهدید کننده‌ی ذکر شده را نداشته باشند، پیشنهاد می‌گردد. افرادی هم که دچار شرایط تهدید کننده‌ی ذکر شده هستند، پیش از انتخاب روش انجام تزریق، باید برای برطرف کردن آنها اقدام کنند.
خطرات ناشی از تزریق اپیدورالِ استروئید (ESI)
اگر در فضای اپیدورال ستون فقرات دچار عفونت و یا مشکلات دیگری هستید، پزشک انجام تزریق در این ناحیه را برای شما تجویز نخواهد کرد. این مشکلات می‌توانند مادرزادی بوده و یا به علت انجام جراحی دیگری به وجود آمده باشند. تزریق استروئیدهایی مانند کورتیزون، سبب جذب مواد دارویی به جریان خون شده و از طرفی هم توانایی بدن برای مبارزه با عفونت را کاهش می‌دهد. بنابراین اگر هرگونه عفونت جدی‌ای در بدن وجود داشته باشد، نباید تزریق استروئید صورت گیرد.
از طرفی جذب مواد دارویی میتواند سبب بروز اثرِ سیستمیک کورتیکواستروئیدی (Systemic Corticosteroid Effect) شود، مانند تجمع آب یا الکترولیت‌های بدن و یا ایجاد تداخل در کنترل میزان گلوکز خون. بنابراین تزریق اپیدورال برای افرادی که دچار دیابت و یا نارسایی احتقانی قلب (Congestive Heart Failure) میباشند نیز مناسب نخواهد بود.